Τι διαφορετικό παρατηρούμε στο νερό σε σχέση µε τα άλλα υλικά, όταν παγώνει;
Όταν το νερό παγώνει διαστέλλεται, ο όγκος του δηλαδή αρχίζει να αυξάνεται. Αυτή τη συµπεριφορά του νερού, να αυξάνεται δηλαδή ο όγκος του όταν γίνεται πάγος, δεν συμβαίνει με όλα τα υλικά. Για τα περισσότερα ο όγκος τους ελαττώνεται όταν αυτά παγώνουν και αυξάνεται όταν τα υλικά αυτά θερμαίνονται.
Γιατί το νερό διαστέλλεται όταν παγώνει;
Όταν το νερό βρίσκεται σε υγρή κατάσταση οι ελκτικές δυνάμεις μεταξύ των μορίων του είναι χαλαρές και έτσι τα µόρια του «γλιστρούν» το ένα πάνω στο άλλο. Όταν πέσει η θερμοκρασία του και γίνει πάγος οι δυνάµεις µεταξύ των µορίων ισχυροποιούνται και αυτά αναδιοργανώνονται, αλλάζουν θέση και σχηματίζουν εξάγωνα. Αυτό έχει ως αποτέλεσµα ο χώρος που καταλαµβάνουν να αυξάνεται, δηλαδή να αυξάνεται ο όγκος του, επειδή µεταξύ των εξαγώνων αυτών υπάρχει κενό.
Πως επηρεάζει τα κτιριακά υλικά η αύξηση του όγκου του νερού;
Την απάντηση την δίνουν τα ίδια τα νούμερα! Ανάλογα με την κατάστασή του, το παγωμένο νερό (ή ο πάγος καθώς οι θερμοκρασίες συνεχίζουν να πέφτουν) μπορεί να διασταλεί έως και εννέα τοις εκατό με μέγιστη ασκούμενη δύναμη μεταξύ περίπου 1.800 και 8.000 kg/cm²! Ευτυχώς, τα υδραυλικά δίκτυα χαλκού έχουν κάποια ικανότητα κάμψης και ελαστικότητα και δεν σπάνε αμέσως. Η ισχύς ενός σωλήνα παροχής νερού χαλκού ποικίλλει ανάλογα με τον τύπο του σωλήνα και το πάχος του τοιχώματος (χαλκός K, L ή M) αλλά σπάει όταν ασκούνται δυνάμεις της τάξης των 210 Kg/cm².
Εκτός από τα υδραυλικά δίκτυα, τι άλλο μπορεί να καταστρέψει το παγωμένο νερό στο σπίτι μας;
Οποιοδήποτε υλικό ή επιφάνεια που μπορεί να απορροφήσει νερό και παράλληλα δεν μπορεί να παραλάβει τις δυνάμεις που αναφέρονται παραπάνω. Τα πιο συνηθισμένα τετοια υλικά είναι τα κεραμίδια, οι σοβάδες αλλά και τα δάπεδα (διακοσμητικά συνήθως), πλακίδια κλπ.
Τι μέτρα μπορώ να πάρω ώστε να προστατεύσω το κτήριό μου από αυτές τις τεράστιες δυνάμεις που του ασκεί το παγωμένο νερό;
Δύο λέξεις είναι η απάντηση εδώ. Συντήρηση και πρόληψη. Μειώνοντας την απορροφητικότητα επιφανειών που θα δεσμεύσουν νερό στο πορώδες τους μετά από μια περίοδο έντονης βροχόπτωσης πχ αλλά και προστατεύοντας τις εγκαταστάσεις που στο εσωτερικό τους ρέει νερό είναι δύο πολύ βασικές κατηγορίες παρεμβάσεων που καλύπτουν τις βασικές ενέργειες προστασίας του χώρου που μας ενδιαφέρει. Η σύγχρονη χημική έρευνα και βιομηχανία αλλά και η τεχνολογία μας έχει δώσει καταπληκτικά εργαλεία πρόληψης αλλά και ενημέρωσης για τον κίνδυνο παγοποίησης στην επιφάνεια αλλά και στο εσωτερικό δομικών στοιχείων και εγκαταστάσεων.